انتقادهای وارده بر قراردادهای بیع متقابل صنعت نفت و گاز ایران و پاسخ¬های آن

     قراردادهای بیعمتقابل در پروژه­های بالادستی صنعت نفت و گاز ایران از زمان انعقاد اولین قرارداد در سال 1373 هجری شمسی تاکنون که صنعت نفت و گاز جمهوری اسلامی ایران نسل سوم این نوع قراردادها را در دستور کار خود قرار داده، مواجه با انتقادهای عدیده­ای بوده است که بعضی از انتقادها از جانب پیمانکاران بین­المللی نفتی و یا سرمایه­گذاران خارجی و برخی دیگر از طرف کارشناسان و صاحبنظران منتقد داخل کشور در داخل و یا خارج از صنعت نفت و گاز ایران مطرح شده است. رسیدگی به آن دسته از انتقادهای مهمی که خاستگاه علمی و صنعتی به ویژه حقوقی و قراردادی دارد، موضوع بحث و بررسی این مقاله می­باشد. این مقاله بدون ورود به منشا انتقادهای وارده به اصل انتقاد پرداخته و تلاش می­نماید تا سره را از ناسره تفکیک نموده و در حد توان به شفاف­سازی در این خصوص بپردازد.